10 Contoh Geguritan Bahasa Jawa dengan Berbagai Tema

Image title
4 Agustus 2022, 17:07
contoh geguritan bahasa Jawa
Unsplash/Kiwihug
Ilustrasi, contoh geguritan bahasa Jawa

Geguritan adalah puisi tradisional dalam bahasa Jawa atau Bali. Penulis geguritan memiliki kebebasan dalam penyusunannya. Mengutip buku Antologi Geguritan, Tresna lan Kuciwa (2019), geguritan dibedakan menjadi geguritan tradisional dan kontemporer.

Geguritan tradisional terikat oleh aturan tertentu, yaitu:

Advertisement
  • Jumlah gatra (baris) tidak tetap.
  • Setiap gatra berisi delapan wanda (suku kata).
  • Bunyi pada akhir kata bersuara sama.
  • Permulaan geguritan diawali dengan kata sun gegurit (aku mengarang).

Sedangkan geguritan kontemporer tidak memiliki ikatan terhadap suatu aturan guru lagu (bunyi vokal pada akhir baris) dan guru wilangan (jumlah suku kata tiap baris).

Contoh Geguritan Bahasa Jawa

Berikut kumpulan contoh geguritan bahasa Jawa dikutip dari buku Sekar Melathi: Antologi Geguritan Bengkel Sastra Jawa (2005).

1.BRUBUH

Oleh: Sumono Sandy Asmoro 

kena bae kowe ngerek gendera panantang

jer sedhela maneh perang brubuh bakal kawiwitan

apa maneh swarane jago kluruk wiwit nggiring

gendhinge wong golek rowang

jagung mangsa janten

wancine wong rebutan kamukten

nanging aja disengguh impen kesoren

yen ing adoh kana

ha na ca ra ka pilih nglegena

tanpa nganggo busana

tinirnbang dandan cara kaprajuritan

rebut balung ing pabaratan

yen manut etungan kuna

iki jaman pilih winih, mitra

begjane sing isih bisa

ngilo ing kaca rasa 

ireng Ian putih mung panjenengan sing pirsa

2. KORUPSI

Oleh: Budi Susanto

Korupsi,

kuwi jalaran ora resiking ati

kang bisa ngrusak nagara

amarga kuwi korupsi kudu dibrantas

Moral kang bejad,

para pejabat tinggi

kuwi bisa dadi tandha

rusaking nagara

Ing kono kene

korupsi kaya wis dadi budaya

budaya kang ala mungguhing bangsa iki

3. DONGANE IBU

Oleh: Desi Siswanti Maharani

Guritmu nyuwek sepi wengi karang pradesan.

dadi kanca bence kang dadi tetembungan.

Kidungmu dadi japa mantra

nginthil laku jantraning duijana.

Ibu...

tembang-tembang dolananmu.

dadi cagak awak uripku.

jumangkah wani, mecaki donya klawu.

Ibu ...

dongamu sing ngengidung

muga-muga sing mawa tetembungan

dadi pengaji-aji

munthes satruning dhiri.

4. DHUH GUSTI

Oleh: Devi Nugraheni

adhuh Gusti Ingkang Maha Asih

mugi karsa paring sih wilasa

mring kawula ingkang sekeng

sekeng ing budi luhur

ugi sekeng manah kang suci

ngrasuk tindak kanisthan

kelut tindak Input

kapilut murka durzika

andhap asor asih tresna dipun sirik

nguja karsa priyangga

adhuh Gusti.

menapa malih ingkang kedah ditindakke

menapa malih ingkang kedah diaturke

rikala bantala menika geger

nalika janma manungsa sami kurang ajar

dhuh Gusti...

panjenengan ingkang ngertos wewadi

menapa inggih kedah ngaten niki

kahanan bumi kadya gabah den interi

jaman menika

mokal wonten pemimpin prasaja

napa malih jujur wicaksana

sedan ten sami mbujung bandha donya

dhuh Gusti...

mbok inggiha paduka paring emut

supados sedanten sami nurut

ing margi ingkang leres

5. AGUNGE WAYAH WENGI

Oleh: Fani Ayuningtyas

Ing wayah wengi

katon padhang kaya rina

sesawangan katon gemah ripah

kadya langit kebak lintang

gumerlap resik, apik sarwa temata

Bungah ati tumrap sesawangan

antarane lintang Ian rembulan

adhem ayem, tata, titi tentrem

ana ing kutha anggonku mapan

Kanthi puji syukur kang era kendhat

Hiring Gusti kang akarya jagad

mugi sedaya saged manfaat

Halaman:
Editor: Agung
Berita Katadata.co.id di WhatsApp Anda

Dapatkan akses cepat ke berita terkini dan data berharga dari WhatsApp Channel Katadata.co.id

Ikuti kami

Artikel Terkait

Video Pilihan
Loading...
Advertisement